Để kiếm một chỗ học cho con trong năm
học tới, nhiều phụ huynh đã huy động hết các mối quan hệ, từ bạn bè đến
đồng nghiệp, các mối quan hệ với nhà trường như công an, UBND phường nơi
trường đóng... cũng là một áp lực đối với hiệu trưởng trong việc “chạy
trường”. Cũng cần kể thêm áp lực bạn bè, nhà báo. Hễ ai có dây mơ rễ má
với lãnh đạo nhà trường hoặc lãnh đạo ngành giáo dục là tìm đến “nài
nỉ”, thậm chí là “ngã giá”.
"Đến mùa lại chạy"
Nếu như những năm trước, trên các diễn
đàn Internet, việc mua bán suất vào lớp 1 diễn ra khá rầm rộ và công
khai với những lời rao như: “Cần nhượng một suất xin vào lớp 1 trường
tiểu học T.V”, “suất học cho bé vào lớp 1 trường T.A”, “có một suất vào
trường tiểu học NTC, lớp chọn”... thì năm nay, việc rao bán này có phần
“bí mật” hơn, chỉ là những “rỉ tai” của các mẹ, các chị trên các diễn
đàn dành riêng cho các bậc làm cha mẹ với các hội, các nhóm có con chuẩn
bị vào lớp 1; người đi trước chỉ đường, mách mối cho người đi sau.
Anh Hiếu (quận Ba Đình) cho biết: “Sốt
ruột vì con đầu lòng năm nay vào lớp 1, tôi cũng hay vào các diễn đàn
như lamchame, webtretho để hỏi ý kiến. Hầu hết các mẹ đều nói, cách tốt
nhất là tìm cách làm quen với một giáo viên của trường, sau đó quà cáp
nhờ giáo viên này giới thiệu với Hiệu trưởng. Như thế vừa chắc chắn, mà
giá lại “mềm” hơn chạy “cò”. Cái khó là tìm được giáo viên để quen
thôi”. Anh Hiếu cho biết thêm: “Mềm” thì “mềm”, giá chung bây giờ cũng
phải tầm 1.000 USD trở lên”.
Chị Phương (Nghĩa Tân-Hà Nội) cũng tìm
mọi cửa để cho cậu quý tử nhà mình vào thực nghiệm. Năm học 2013-2014,
cậu cả vào lớp 1. Mặc dù nhà ở Nghĩa Tân, nhưng chị Phương lại cố “chạy”
cho con vào trường Tiểu học T.H (Ba Đình - Hà Nội), vừa trái tuyến, lại
trái cả đường đi.
Chị cho biết: “Trường tiểu học T.H được
coi là điểm mơ ước của nhiều phụ huynh. Để “mua” một chỗ học cho con ở
trường này, vợ chồng tôi sẵn sàng từ bỏ và chấp nhận bỏ ra “bao nhiêu
cũng được”.
“Mua” được chỗ ở trong trường, chị
Phương tiếp tục cuộc “săn” tìm địa chỉ để con học chữ trước khi vào lớp
1. Tan lớp mẫu giáo Minh Nhật được mẹ dí hộp sữa vào tay, giục uống
nhanh lên để kịp tới lớp luyện chữ để tháng 9/2013 vào lớp 1. Nhiều hôm,
vì muốn chơi xích đu thêm, cu cậu không chịu, khóc lu loa. Người ngoài
nhìn thấy, ai cũng tỏ ra ái ngại, nhưng với chị Phương đó là một niềm
tự hào.
Những câu chuyện kể trên, mùa tuyển sinh
nào cũng xảy ra và âm ĩ từ cuối học kì II của năm học. Nhưng nó thực sự
“nóng” khi không khí thi cử, tuyển sinh bắt đầu vào chặng nước rút với
không chỉ bậc học tiểu học mà cả với bậc THCS.
Hàng loạt tên trường được đưa vào “tầm
ngắm” của phụ huynh như: Tiểu học D.V A (Cầu Giấy), THCS L.Q.Đ (Cầu
Giấy), Tiểu học T.A, tiểu học Q. T, T. V, THCS N.D, THCS T.V (Hoàn
Kiếm), tiểu học K.Đ, THCS H.D (Ba Đình), tiểu học N.T. C, (Đống Đa),
Tiểu học T.N…
Cuộc đua có tương xứng?
Trường “làng” là thuật ngữ không chỉ
xuất hiện ở các vùng nông thôn mà ngay tại các quận nội thành của Hà
Nội, quan điểm trường “làng” vẫn còn tồn tại. Trong tâm trí của các phụ
huynh thì một số trường ở Đ.C (Đống Đa), K. M (Ba Đình), K. T (Đống Đa)
vẫn chỉ là những "trường làng".
Họ không tin vào chất lượng của những
trường này nên cố gắng “vùng vẫy” để thoát ra. Chị Mai Quỳnh Trang có
hộ khẩu ở Vạn Phúc, Ba Đình, con trai chị sang năm vào lớp 1, nhưng chị
nhất quyết xin cho con vào tiểu học K. Đ. Lý do là trường ở Vạn Phúc là
trường làng.
Cuộc đua vào các trường điểm của các phụ
huynh đôi khi lại không đạt kết quả như mong muốn. Lo lắng tốn kém
không biết bao nhiêu để có một suất “ngoại giao” ở trên UBND quận rót
xuống. Chị Đ. K. L (Đống Đa - Hà Nội), nghĩ mình đã tìm được một môi
trường tốt cho con học tập, nhưng sau gần 2 tháng học, chị nhận ra rằng
mình đã sai lầm.
Chị L kể: “Khi con chưa vào trường, tôi
nghe các phụ huynh khác nói: “Trường Tiểu học L.Q.Đ (Từ Liêm -Hà Nội)
rất tốt!”. Vì vậy, huy động các mối quan hệ của cả vợ lẫn chồng một cách
bền bỉ hơn một năm trời, tôi cũng có được một chỗ cho con học ở trường.
Nhưng sau một kì học đầu tiên, tôi nhận ra rằng mình đã sai lầm. Vì mọi
cái không giống những điều các phụ huynh nói. Tiền đóng góp cao, nhưng
chất lượng dạy và học rất kém, thậm chí bữa ăn bán trú cũng không xứng
với “đồng tiền bát gạo” mình bỏ ra.
Đặc biệt, gần đây tôi rất thất vọng. Khi
giáo viên giỏi của trường cứ lần lượt ra đi, đứng lớp chủ yếu là giáo
viên mới ra trường, vừa thiếu kinh nghiệm lẫn kĩ năng sống. Nhiều phụ
huynh đã chuyển trường cho con. Bản thân tôi cũng rất muốn chuyển, nhưng
sợ với chất lượng dạy ở đây sang các trường công lập cháu không theo
được. Tôi cảm thấy rất hoang mang!”.
Bác P.V.B. xin được cho cháu ngoại vào
trường điểm ở quận Đống Đa, sĩ số 60 cháu/lớp, cháu bác B bị loạn thị
nhưng vì lớp quá đông, cô giáo không quan tâm xuể, xếp ngồi bàn thứ 5.
Hậu quả sau một năm học, mắt con bé chỉ có 4/10. Bức xúc, bác B. đưa
cháu về học đúng tuyến.
Thực tế, câu chuyện trường điểm nhồi
nhét 50 - 60 học sinh/lớp là hết sức bình thường và diễn ra hầu hết các
quận trên địa bàn Hà Nội. Và theo chính những giáo viên lớp ngoại giao
thì không phải mọi học sinh trong lớp đều có tố chất thông minh, thậm
chí học sinh tiếp thu bài cũng chỉ hơn các lớp cuối chút ít mà thôi.
Ngoài ra, có hiện tượng trường điểm
nhưng sáng học ở trường, chiều bán trú ở nhà dân; trường điểm cho các
cháu ngủ trưa trên bàn; trường điểm chạy đua bệnh thành tích… chỉ thương
cho những “mầm non” tương lai của đất nước bị “ép” theo ý của bố mẹ,
nên từ một đứa trẻ bình thường bỗng chốc trở thành “bệnh nhân”.