Đêm chung kết toàn quốc dòng dân gian cuộc thi Sao Mai năm nay hội tụ nhiều thanh sắc, nhưng chưa thực sự đậm mùi dân gian.
| Phương Thúy từ suýt bị loại thành ứng viên sáng giá cho vị trí quán quân |
Quá nhiều bài nhạc chậm được phối khí theo cùng một lối
với dàn nhạc “bán dân tộc”. Quá thừa các bài hát mang hơi hướng dân ca
miền Trung, không có màu sắc Nam bộ. Thí sinh nào cũng áo dài cách điệu
xếp hàng ra hát. Cách hát chủ yếu là pha trộn giữa kỹ thuật thính phòng
(opera) và một tinh thần dân gian chung chung, không tách bạch là chèo
hay ca trù... Có thí sinh có vẻ đã chệch hướng khi xử lý một bài mang
màu sắc ca trù như Chiều phủ Tây Hồ thành chèo.
Lê Văn Hoàng (CH Séc) làm không khí rộn ràng hơn chút
khi dự thi bằng 2 bài tiết tấu nhanh mang âm hưởng dân ca miền núi phía
Bắc. Thí sinh này mới chuyển từ phong cách thính phòng sang nên mùi dân
gian chưa đậm lắm. Hồ Thanh Tùng đang học ngành truyền thông ở Nga, sau
khi tham gia giải Sao Mai thì nảy ra ý định sau này về nước thi vào Nhạc
viện. Hai thí sinh nam của đêm chung kết về từ châu Âu, đều ngoại đạo
với âm nhạc. Dù bị loại nhưng họ gây ấn tượng tốt với cách hát khá thoải
mái, không đóng hộp như các thí sinh được đào tạo.
Trong bối cảnh khá đơn điệu về phong cách âm nhạc, Ngô
Thị Phương Thúy (Bắc Ninh) xứng đáng là cái tên đầu tiên được xướng lên
trong số 4 thí sinh đi tiếp. Cô hát chắc chắn, không bị lộ kỹ thuật
thính phòng. Cô không quanh quẩn trong những bài ca muôn thuở miền Trung
của vài nhạc sĩ quen thuộc, mà chọn tác phẩm của 2 tác giả tạm gọi là
underground- tức là chưa được biết đến rộng rãi trong vai trò nhạc sĩ.
Tiếng Việt của Nguyễn Lê Tâm và Đàn cò của Ngô Hồng
Quang góp phần quan trọng làm nên sự nổi bật của Phương Thúy. Đặc biệt,
nghệ sĩ đàn dân tộc Ngô Hồng Quang đã kéo cả một dàn các cây nhị vận đồ
nâu sồng vào đệm cho bài Đàn co khá hiệu quả và ấn tượng.
Các ca sĩ theo đuổi dòng dân gian bây giờ có vẻ nhiều,
nhưng cửa ra là các cuộc thi chỉ có Sao Mai. Vì thế, thanh sắc thôi chưa
đủ, phải có sự tìm tòi và cái riêng thì mới bật lên được. Phương Thúy
chỉ xếp thứ 4 về điểm số ở vòng chung kết phía Bắc. Dự kiến mỗi vùng lấy
3 thí sinh vào chung kết toàn quốc dòng dân gian. Nhưng do chất lượng
thí sinh phía Nam hơi lép, nên BTC chỉ lấy 2 và vớt thêm Phương Thúy từ
phía Bắc vào.
Đào tạo qua loa
Ca sĩ Tân Nhàn, người phụ trách huấn luyện 2 thí sinh
châu Âu, tỏ ý tiếc cho Hồng Duyên và Linh Hoa. Về Hồng Duyên, Tân Nhàn
nhận xét: “Chất nghệ sĩ cao và rất khá về chuyên môn”. Linh Hoa thi Sao
Mai lần thứ hai, nhưng vẫn chưa thực sự bứt phá, lại không may, gặp đúng
kỳ có quá nhiều đối thủ ngang tài ngang sắc.
Theo thông tin từ NSND Thanh Hoa, Trường Âm nhạc Việt
Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia) thời chị theo học từ 1966 đến
1970, bên cạnh hệ thanh nhạc thông thường (tức là opera), còn có thanh
nhạc dân tộc. Theo dòng này, Thanh Hoa được học nhiều nghệ sĩ, nghệ nhân
giỏi về chèo, ca trù, ca Huế, kể cả trống quân, bài chòi...
Khoa Thanh nhạc bây giờ đơn thuần là nơi lưu giữ kỹ
thuật thanh nhạc cổ điển phương Tây. Lác đác một vài giảng viên có tên
trong dòng dân gian như Tân Nhàn thì tư vấn thêm cho sinh viên về cách
kết hợp thính phòng với dân gian, còn đâu sinh viên phải tự bơi. Tân
Nhàn cho hay, khi học ở bậc Trung cấp, cô cũng được học môn Dân ca,
nhưng giáo viên không phải là nghệ nhân hay từ các đoàn nghệ thuật dân
tộc sang. NSND Thanh Hoa dạy môn tương tự cho hệ Đại học của Đại học
VHNT Quân đội, nhưng môn này cũng chỉ chiếm 20 tiết.
Trong số 4 thí sinh dân gian lọt vào đêm chung kết xếp hạng
31/8 có Thùy Dung (Quảng Ninh) nổi bật về nhan sắc. Sao Mai dân gian năm
nay không thiếu giọng tốt, nhưng cuối cùng hoa khôi vẫn là người may
mắn, khi lần thứ hai được giải khán giả bình chọn và được BGK đưa luôn
vào vòng trong.
-----------------------------------------------
